Sejm za wydłużeniem klauzuli powrotu do SRW

Sejm znowelizował ustawę o finansach publicznych, wprowadzając zmiany w kryteriach, określających tempo powrotu do pierwotnej formuły stabilizującej reguły wydatkowej (SRW). Zgodnie z nowelą, w indykatorze wzrostu określającym kwotę wydatków nie będzie uwzględniany wpływ pandemii, a SRW zostaną objęte wszystkie państwowe fundusze celowe bez względu na dysponenta. Nowelizację poparło 227 posłów, przeciw było 208, a 6 wstrzymało się od głosu.

Wcześniej posłowie poparli wniosek o niezwłoczne przystąpienie do trzeciego głosowania bez odsyłania projektu do komisji, a następnie odrzucili wniosek o odrzucenie projektu.

W znowelizowanej w maju 2020 r. ustawie o finansach publicznych umożliwiono czasowe zawieszenie stabilizującej reguły wydatkowej i zastosowanie tzw. klauzuli wyjścia, jeśli rząd ogłosi stan epidemii na terenie całego kraju, a jednocześnie sytuacja gospodarcza ulegnie znacznemu pogorszeniu. Natomiast w roku budżetowym, w którym sytuacja gospodarcza ulegnie poprawie ma zostać uruchomiona tzw. klauzula powrotu, która umożliwi automatyczny, stopniowy powrót do kwoty wydatków wynikającej z pierwotnej formuły SRW w horyzoncie od 2 do 4 lat.

Jak wskazywało Ministerstwo Finansów, które przygotowało projekt tej nowelizacji dotychczasowe brzmienie ustawy o finansach publicznych oraz prognozy makroekonomiczne warunkują powrót do stosowania stabilizującej reguły wydatkowej zgodnie z pierwotną formułą z art.112aa ustawy o finansach publicznych już w drugim roku budżetowym od zawieszenia, tj. w roku 2022.

Jednak – zdaniem resortu – ograniczenie przyrostu wydatków wynikające ze stosowania pierwotnej formuły SRW już w przyszłym roku jest przedwczesne ze względu na przebieg pandemii i jej wpływ na gospodarkę.

Wiceminister finansów Piotr Patkowski zaznaczył w Sejmie, że Komisja Europejska rekomenduje Polsce w 2022 r. „prowadzić politykę budżetową wspierającą wzrost gospodarczy, uwzględniającą impuls wynikający z instrumentu na rzecz odbudowy i zwiększenia odporności oraz utrzymać inwestycje finansowane ze środków krajowych”.

„Ogólna klauzula wyjścia – czyli ta klauzula, na którą się powołujemy, nie zawieszając regułę wydatkową, ale wydłużając ścieżkę dojścia do jej powrotu – pozostanie aktywna w 2022 r. Dopiero w 2023 r. Komisja przewiduje jej dezaktywację, podkreślając jednocześnie, że decyzja ta powinna być poprzedzona oceną stanu gospodarki Unii Europejskiej na bazie kryteriów ilościowych” – podkreślił Patkowski.

Proponowane zmiany w ustawie o finansach publicznych obejmują w szczególności:

• Zmiany w kryteriach, które określają tempo powrotu do pierwotnej formuły SRW – nowe kryteria mają być oparte o porównanie tempa realnego wzrostu gospodarczego w latach obowiązywania klauzuli wyjścia i klauzuli powrotu z 8-letnią średnią wzrostu gospodarczego sprzed pandemii (indykatorem wzrostu stosowanym w SRW). Zdaniem autorów proponowanego rozwiązania, zmiana ta pozwoli wydłużyć klauzulę powrotu przy zachowaniu spójności z ogólną klauzulą wyjścia i jednocześnie uprości jej mechanizm.
• Nieuwzględnianie wpływu pandemii w indykatorze wzrostu określającym kwotę wydatków – zmiana ma polegać na oczyszczeniu wskaźnika średniookresowej dynamiki PKB, określającego kwotę wydatków, z zakłóceń wywołanych przez skutki pandemii. Tempo wzrostu gospodarczego w latach obowiązywania klauzuli wyjścia i klauzuli powrotu będzie zastąpione przez średnią wzrostu gospodarczego sprzed zawieszenia SRW. Brak takiej korekty – jak podkreślono – oznaczałby trwały wpływ szoku wywołanego pandemią na ścieżkę wydatków SRW.
• Nieuwzględnianie w SRW, w okresie stosowania klauzuli wyjścia i klauzuli powrotu, korekt mających na celu konsolidację finansów publicznych – zgodnie z zaleceniami instytucji międzynarodowych, w tym Komisji Europejskiej. Zdaniem MF w okresie pandemii i bezpośrednio po niej polityka makroekonomiczna powinna koncentrować się na odbudowie potencjału gospodarczego. Konsolidację należy rozpocząć po ustabilizowaniu się sytuacji.

Jednocześnie nowelizacja ustawy o finansach publicznych rozszerza także zakres stabilizującej reguły wydatkowej. Początkowo, wprowadzona w 2013 r. SRW objęła prawie 98% wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych (z wyłączeniem wydatków w pełni finansowanych ze środków unijnych i EFTA oraz wydatków jednostek, które miały ograniczoną zdolności do generowania wysokich deficytów).

Od momentu wprowadzenia reguły zaobserwowano zmniejszenie się zakresu wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych objętych SRW. Zakres ulegał zmniejszeniu m.in. w związku z tworzeniem nowych jednostek, dla których nie przewidziano mechanizmu automatycznego rozszerzania zakresu reguły.

Nowelizacja zakłada, że SRW objęte będą wydatki wszystkich państwowych funduszy celowych bez względu na dysponenta funduszu. W tym zakresie:

• rozszerza zakres organów i jednostek objętych SRW o pozostałe państwowe fundusze celowe, tj. jednostki, o których mowa w art. 9 pkt 7 ustawy o finansach publicznych (dotychczas SRW objęte są wydatki wybranych państwowych funduszy celowych),
• dostosowuje terminy opracowywania planów finansowych jednostek objętych SRW do harmonogramu prac ustalania limitu wydatków budżetu państwa wynikającego z SRW w ramach prac nad projektem ustawy budżetowej na rok następny,
• rozszerza katalog jednostek automatycznie włączanych do SRW w przypadku utworzenia nowej jednostki o państwowe fundusze celowe.

Źródło: ISBnews

Artykuł Sejm za wydłużeniem klauzuli powrotu do SRW pochodzi z serwisu Inwestycje.pl.